"Cỗ bài Tam Cúc mép cong cong

Rút trộm rơm nhà đi trải ổ

Chị gọi hai cây

Trầu cay, má đỏ

Kết xe hồng đưa Chị đến quê Em

Ngó cây bài tìm hơi tóc ấm

Em đừng lớn, Chị đừng đi..."

Cây Tam Cúc - Hoàng Cầm

Tam Cúc là tên một trò chơi bài lá dân gian phổ biến ở miền Bắc Việt Nam, có nguồn gốc từ Trung Quốc. Tam Cúc là thú chơi của tầng lớp bình dân và được nhiều tầng lớp chơi vì luật chơi khá đơn giản. Tam Cúc không chỉ được chơi khi giải trí, rỗi rãi mà trong các ngày lễ, Tết, nó cũng là trò chơi không thể thiếu. Người dân đồng bằng Bắc Bộ thường có tập quán chơi Tam Cúc trong lúc đợi nồi bánh chưng chín. Tuy nhiên, đối tượng chủ yếu chơi Tam Cúc vẫn là phụ nữ vì Tam Cúc có số bài ít, còn nam giới thì chơi Tổ Tôm nhiều hơn.

Cỗ bài Tam Cúc  gồm 32 con bài, tên gọi giống như tên con cờ tướng: Tướng, Sĩ Tượng (voi), Xe, Pháo (súng ca-nông), Mã (ngựa), Tốt (lính).

Trên đầu mỗi hình vẽ con bài, có tên của nó viết bằng chữ Nho. Mỗi cỗ bài có 32  lá, 16 con đỏ và 16 con đen, trong đó mỗi bên: 1 tướng, 2 sĩ, 2 tượng, 2 xe, 2 pháo, 2 mã và 5 tốt. Theo thứ tự, con tướng lớn hơn sĩ; sĩ lớn hơn tượng, tượng lớn hơn xe, xe lớn hơn pháo, pháo lớn hơn mã, mã lớn hơn tốt. Ngoài ra, cùng loại con bài (thí dụ mã đỏ, còn gọi là hồng, và mã đen), con đỏ lớn hơn con đen. Tướng đỏ gọi là Tướng Ông, Tướng đen thường gọi là Tướng Bà, tướng đen thua tướng đỏ.

Hình ảnh các quân bài Tam Cúc

Với cách chơi đơn giản, dễ hiểu nhưng không kém phần gay cấn như Kết đôi, Kết ba, Kết đè,.. Số người chơi phong phú từ 2-4 người, phù hợp với mọi lứa tuổi cũng là điều đặc biệt của Tam Cúc.

Bọn trẻ hay chơi đi đêm nhất là với người lớn, bà nội bà ngoại. Đi đêm hai người bí mật úp bài khơng cho ai biết) trao đổi với nhau một vài con bài. Bà thì muốn cho cháu vui nên bao giờ cũng đi con bài lớn (sĩ, tượng...) còn các cháu thì lại đi những con bài nhỏ vì biết thóp ý bà.

Ngày Tết chơi Tam Cúc khá thú vị, nhất là lại có sự tham dự của bà nội, bà ngoại với các cháu thì vui không tả được. Thường giá mỗi quân bài chừng một vài hào (ngày xưa). Ở nhà quê tôi xưa, bọn trẻ được phép chơi Tam Cúc cả ba ngày Tết, anh chị em, bạn bè chơi trong ổ rơm (nhà quê) hay giường ngủ rất ấm cúng. Có khi không chơi bằng tiền mà bằng một hai cái kẹo một cây bài.

Hình ảnh Tam Cúc trong hội họa

Từ ngày 11/05, game Tam Cúc phiên bản Beta đã được vào hệ thống game dân gian trên GameVH. Rất mong các bạn ủng hộ, tham gia chơi và đánh giá để game tiếp tục được phát triển. BQT xin chân thành cảm ơn!

Hình ảnh game Tam Cúc trên gameVH

CHƠI TAM CÚC NGAY TẠI ĐÂY

Chúc các bạn có những giây phút trải nghiệm thú vị cùng Tam Cúc!